Το άγχος αποτελεί σε οποιοδήποτε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας τον κύριο παράγοντα «αναστολής» της λειτουργικότητας.
του Γιάννη Ζαρώτη
Για τους χώρους εργασίας, το 40% της απώλειας ωρών εργασίας οφείλεται στο άγχος των εργαζομένων, το οποίο επιδρά τόσο στην απόδοση όσο και στη σωματική τους κατάσταση, προσβάλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Για την καθημερινή δραστηριότητα των ανθρώπων, αποτελεί επίσης βασικό παράγοντα «αποφυγής» πολλών «υποχρεώσεων» ή και διαφοροποίησης του προγράμματος με σκοπό «να αποφύγουμε ό,τι μας αγχώνει».
Η λέξη άγχος προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «άγχω», που σημαίνει «πιέζω σφιχτά στο λαιμό», την ίδια προέλευση έχει και η λέξη «αγχόνη» ή και «απαγχονισμός». Δηλώνει ένα δυσάρεστο συναίσθημα, με πολλές σωματικές και πνευματικές προεκτάσεις, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αναφέρεται και ως ο κύριος παράγοντας χρόνιων παθήσεων. Το συναίσθημα σχετίζεται με τον τρόπο σκέψης του καθενός, ο οποίος τον οδηγεί να αναπτύσσει ή όχι άγχος σε διάφορες καταστάσεις.
Αναζητώντας τη θεραπεία….
Η «θεραπεία» του άγχους περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια: Την αποδοχή του ότι «έχω άγχος», τη διαχείρισή του («μπορώ να λειτουργώ και με άγχος») και εν τέλει την αντιμετώπισή του, όπου και αναζητούνται οι λειτουργικές σκέψεις του ατόμου, σε μια προσπάθεια να «διαφοροποιήσει» τη στάση του απέναντι στον εαυτό και το περιβάλλον του, να «προσαρμοστεί» στην κάθε κατάσταση.
Η διαχείριση του άγχους περιλαμβάνει την συνθήκη όπου ο καθένας βιώνοντας το συναίσθημα προσπαθεί να περιορίσει τις σωματικές ή και πνευματικές του επιδράσεις. Οι τεχνικές αναπνοών, η εστίαση της προσοχής, οι τεχνικές που βασίζονται στον διαλογισμό, ακόμη και η φαρμακευτική αγωγή έχουν ως στόχο τη μείωση των συμπτωμάτων, ώστε το άτομο να παραμείνει λειτουργικό.
Η αντιμετώπιση του άγχους αναφέρεται στην αναζήτηση των αιτιών, εστιάζοντας στο πώς το άτομο αναπαριστά την πραγματικότητα, πως αντιλαμβάνεται το περιβάλλον γύρω του, πώς τελικά σκέφτεται. Σε κάθε περίπτωση, βλέπουμε τα πράγματα γύρω μας όχι όπως είναι αλλά όπως «εμείς» βλέπουμε ότι είναι. Είναι θέμα ατομικής αντίληψης. Οι καταστάσεις που δημιουργούνται στην καθημερινότητα, η εργασία, η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, η ομιλία σε πλήθος ανθρώπων, η πραγματοποίηση μιας παράστασης δεν είναι από μόνες τους καταστάσεις που «περιέχουν» άγχος, αυτό αναπτύσσεται από τον τρόπο που ο καθένας «βλέπει» την εκάστοτε συνθήκη. Ένας ψυχολόγος περιέγραψε το άγχος ως «μια διαδικασία προσωπικής επιλογής», εννοώντας όχι ότι επιλέγεις να έχεις άγχος, αλλά ότι επιλέγεις να δεις το περιβάλλον γύρω σου με τέτοιο τρόπο, ώστε να νιώθεις άγχος!
Γιάννης Ζαρώτης
Ψυχολόγος-Αθλητικός Ψυχολόγος
Πηγή: psychology.org.gr
