Οι χειμερινές δραστηριότητες κερδίζουν συνέχεια περισσότερους οπαδούς. Πολλοί όμως από αυτούς δεν γνωρίζουν τί πρέπει να προσέξουν για να αποδώσουν περισσότερο και για να μην κινδυνεύουν από το κρύο και το υψόμετρο.
Του Γεωργίου Σκόλια
Η έκθεση του σώματος σε ψυχρό περιβάλλον οδηγεί στην αύξηση του βασικού μεταβολισμού (θερμίδες που χρειάζεται το σώμα για να διατηρήσει τις βασικές του λειτουργίες) με σκοπό τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος.
Ο βασικός μεταβολισμός αυξάνεται μέσω της έκκρισης ορμονών από τα επινεφρίδια και το θυρεοειδή αδένα, σε ανταπόκριση από την έκθεση του σώματος στο ψυχρό περιβάλλον.
Η σωματική δραστηριότητα αυξάνει και αυτή με τη σειρά της την κατανάλωση ενέργειας. Στην πραγματικότητα όταν κάποιος συμμετέχει σε κάποια δραστηριότητα σε ψυχρό περιβάλλον δεν καταναλώνει περισσότερες θερμίδες από ότι θα κατανάλωνε σε θερμό περιβάλλον. Ο βασικός του όμως μεταβολισμός θα είναι κάπως αυξημένος λόγω του ψυχρού περιβάλλοντος.
Εάν πάρουμε υπ’ όψιν μας ότι οι περισσότερες χειμερινές δραστηριότητες γίνονται σε μεγάλο υψόμετρο, όπου η περιεκτικότητα του ατμοσφαιρικού αέρα σε οξυγόνο είναι μειωμένη, τότε η αύξηση του βασικού μεταβολισμού είναι μεγαλύτερη. Η αύξηση του βασικού μεταβολισμού οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ρυθμού αναπνοής. Η αύξηση του ρυθμού αναπνοής οδηγεί σε αυξημένη απώλεια υγρών μέσω της αναπνοής, εφ’ όσον ο αέρας που εκπνέουμε είναι κορεσμένος σε υδρατμούς. Επόμενος ο αυξημένος ρυθμός αναπνοής οδηγεί και σε αυξημένη απώλεια νερού.
Ο κίνδυνος αφυδάτωσης όταν κάποιος ασκείται σε μεγάλο υψόμετρο είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς η χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση που επικρατεί προκαλεί τη γρήγορη εξάτμιση του ιδρώτα.
Ο οργανισμός για να κρατήσει σταθερή τη θερμοκρασία του χρησιμοποιεί τα ενεργειακά του αποθέματα από υδατάνθρακες και λίπη.
Τα ενεργειακά αποθέματα του οργανισμού από υδατάνθρακες (γλυκόζη, γλυκογόνο) προτιμούνται καθώς ο μεταβολισμός των υδατανθράκων είναι γρηγορότερος και απαιτείται μικρότερη ποσότητα οξυγόνου για την ίδια θερμιδική απόδοση.
Η περιεκτικότητα του ατμοσφαιρικού αέρα σε οξυγόνο είναι περιορισμένη όταν το υψόμετρο είναι μεγάλο. Αυτό εξηγεί την προτίμηση του οργανισμού σε ενεργειακά αποθέματα που αποδίδουν υψηλή θερμιδική αξία με την ίδια ποσότητα οξυγόνου.
Τα αποθέματα υδατανθράκων στον ανθρώπινο οργανισμό είναι περιορισμένα. Για το λόγο αυτό σε παρατεταμένες προσπάθειες που γίνονται σε υψόμετρο και ψυχρό περιβάλλον απαιτείται η συνεχής τροφοδοσία του οργανισμού με υδατανθρακούχες τροφές.
Η λήψη τροφής πρέπει να γίνεται σε μικρές ποσότητες, με τροφές που περιέχουν πολλές θερμίδες, με μικρό όγκο τροφής (μέλι, ξερά φρούτα). Ακόμη, απαιτείται η λήψη νερού κάθε 30 λεπτά της ώρας. Το νερό που καταναλώνεται σε ψυχρό περιβάλλον πρέπει να είναι ζεστό. Η λήψη κρύου νερού θα κατεβάσει τη θερμοκρασία του πυρήνα και θα γίνει σύντομα αισθητή και με μείωση της θερμοκρασίας στα άκρα.
Για τη διατήρηση της υδατικής ισορροπίας κατά τη διάρκεια αυξημένης σωματικής δραστηριότητας δεν αρκεί μόνο να πίνουμε υγρά κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας, αλλά πρέπει να είμαστε σωστά ενυδατωμένοι πριν ξεκινήσουμε.
Τέλος, ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη πρέπει να αποφεύγονται γιατί αυξάνουν το ρυθμό αφυδάτωσης. Ενώ τα οινοπνευματώδη ποτά απαγορεύονται γιατί αυξάνουν πρόσκαιρα τη θερμοκρασία του σώματος και στη συνέχεια οδηγούν σε μεγαλύτερη πτώση της. Ακόμη, δημιουργούν έντονη αφυδάτωση μέσω της διουρητικής δράσης του οινοπνεύματος.
