Το Πρόγραμμα Ψυχολογικής Προετοιμασίας είναι βασισμένο στη γνωστικό-συμπεριφοριστική κατεύθυνση. Ο αθλητής μαθαίνει να επιλύει μόνος τα προβλήματά του.
του Ιωάννη Ζαρώτη
Η παρέμβαση του ειδικού παραμένει συμβουλευτική, δίνοντας στον αθλητή την ευκαιρία να αναπτύξει μόνος του τον τρόπο σκέψης, την πρωτοβουλία, την ανεξαρτησία, την ελεύθερη δράση και τη δημιουργικότητά του. Ο ρόλος του ειδικού είναι υποστηρικτικός, τοποθετώντας στο «κέντρο» της διαδικασίας ψυχολογικής προετοιμασίας, τον ίδιο τον αθλητή.
Ένα πρόγραμμα ψυχολογικής προετοιμασίας ολοκληρώνεται σε τρεις φάσεις:
- Ευαισθητοποίησης/εκτίμησης στοιχείων προσωπικότητας (χορήγηση ερωτηματολογίων – ατομική συνέντευξη)
- Εκπαίδευσης σε ψυχολογικές δεξιότητες
- Εφαρμογής των δεξιοτήτων στο αγωνιστικό και καθημερινό περιβάλλον.
Σκοπός της ψυχολογικής προετοιμασίας.
- Κορυφαία απόδοση με βάση τις δυνατότητες του αθλητή
- Εξάσκηση του αθλητή σε ψυχικές και νοητικές δεξιότητες
- Ανάπτυξη και ενίσχυση κινήτρων
- Τοποθέτηση στόχων
- Αντιμετώπιση αρνητικών συναισθημάτων
- Βοήθεια στην επίλυση μαθησιακών και αγωνιστικών προβλημάτων
- Μείωση του άγχους και των αγωνιστικών ανησυχιών
- Καλλιέργεια αυτοελέγχου
- Ανάπτυξη αυτοπεποίθησης
- Βελτίωση διαπροσωπικών σχέσεων
- Γενικότερη πνευματική και ψυχολογική υποστήριξη.
Παρέχεται η δυνατότητα, μέσω του προγράμματος ψυχολογικής προετοιμασίας, στον αθλητή, να βελτιώσει γενικά την ψυχολογική του κατάσταση ή ειδικά επιμέρους παραμέτρους που θα συμβάλλουν στη κορυφαία απόδοση.
Υλοποίηση:
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ομαδικές συναντήσεις (σε ομάδες 8-10 ατόμων) με θέματα δομημένα από τον αθλητικό ψυχολόγο ή θέματα που απασχολούν τους αθλητές. Παράλληλα, πραγματοποιούνται κάθε μήνα συναντήσεις με τους γονείς, στις οποίες γίνεται ενημέρωση επί θεμάτων ψυχολογίας και της γενικότερης πορείας των αθλητών. Με βάση την εικόνα των αθλητών και τις προσωπικές τους ανάγκες, είναι πιθανό να πραγματοποιηθούν και ατομικές συναντήσεις με κάποιον από τους αθλητές για την αντιμετώπιση αμεσότερου προβλήματος.
Διάρκεια:
Το πρόγραμμα ψυχολογικής προετοιμασίας μπορεί να είναι:
(α) βραχυπρόθεσμο, για μια μικρή χρονική περίοδο με συγκεκριμένο στόχο, όπως η αντιμετώπιση ενός αγωνιστικού προβλήματος (π.χ. άγχος)
(β) μεσοπρόθεσμο, που καλύπτει μια συγκεκριμένη αγωνιστική περίοδο και
(γ) μακροπρόθεσμο, το οποίο δεν έχει χρονικά όρια και η συνεργασία διαρκεί περισσότερο από μια αγωνιστική περίοδο.
Η διάρκεια του προγράμματος καθορίζεται με βάση τις ανάγκες των αθλητών και σε συνεργασία με τους προπονητές του εκάστοτε συλλόγου.
Κόστος:
Το κόστος καθορίζεται με βάση τη χρονική διάρκεια των συναντήσεων (αριθμός ομάδων αθλητών) και τις απαιτήσεις από την πλευρά του συλλόγου (π.χ. εξατομικευμένα προγράμματα). Το κόστος διαφέρει για τα ομαδικά και τα εξατομικευμένα προγράμματα.
Απώτερο σκοπό του προγράμματος ψυχολογικής προετοιμασίας αποτελεί η εξέλιξη και βοήθεια των αθλητών τόσο στον αθλητικό/αγωνιστικό τομέα όσο και στους υπόλοιπους τομείς της προσωπικής τους ζωής.
